Universitetet i Oslo vil peike p? dei seks omr?da som b?r prioriterast framover: tre naturvitskaplege, eit n?ringsorientert, eit rettsleg og samfunnsvitskapleg orientert forvaltningsomr?de og eit humaniora- og samsfunnsvitskapleg orientert om tolking og forst?ing av havet.
Det f?rste naturvitskaplege omr?det, Fr? gen til ?kosystem, gjeld forst?inga av livet i havet p? ulike niv? fr? dei minste bestanddelar til dei samla ?kosystema. Forst?inga av havet, som utgjer st?rsteparten av v?r planet, er kort komen samanlikna med forst?inga av landjorda. Mangfaldet av liv i havet er enormt og mykje av mangfaldet og funksjonane er ukjent.
Det andre, Fysisk oseanografi og hydrodynamikk: fr? sm?skala turbulens til havsirkulasjon, gjeld forst?inga av eigenskapar, r?rsle, struktur og dynamikk i sj?lve havet. Eit fors?mt omr?de er betydninga av b?lgjer. Innanfor oseanografien b?r b?lgjer, havets sirkulasjon, miksing og energiutveksling mellom hav og atmosf?re prioriterast.
Det tredje, ?kosystem under p?verknad, gjeld p?verknader p? ?kosystema i havet, alt fr? forureining ved milj?gifter og plast til n?rings- og klimap?verknad. Slike p?verknader blir ofte berre studert kvar for seg. Det manglar kunnskap om kva summen av ulike p?verknader har ? seie for havets bestanddelar, n?ringsnett og ?kosystem. Samstundes er det lite kjent korleis organismar, samfunn og ?kosystem reagerer p? raske endringar. Havprosessar er ogs? ein n?kkel til klimakontroll.
Ein god milj?tilstand er ein f?resetnad for berekraftig n?ringsutvikling samstundes som den ogs? skal vere eit resultat av den.
Det fjerde omr?det, N?ringsrelatert forsking, vil typisk g? ut p? ? gjere meir teknologiorientert bruk av kunnskapane fr? dei tre naturvitskaplege omr?da, s? som petroleumsutvinning eller karbonlagring, eller akvakultur eller havvind. I samanheng med langtidsplanen er det viktig ? framheve at n?ringsrelatert forsking i stor grad byggjer p? den tyngre grunnforskinga, s? som genforsking og som forsking p? artars ?kologi og eigenskapar, fysiologi og genetiske responsar som grunnlag for havbruk.
Det femte omr?det, Forsking om forvaltning av havet, byggjer igjen b?de p? og krev djup forst?ing av dei naturvitskaplege kunnskapane, p? forst?ing av og mogeleggjering av ulik n?ringsut?ving, ?konomiske dimensjonar og p? normative og politiske refleksjonar om menneske og natur. Forvaltning har b?de krevjande internasjonale og nasjonale dimensjonar.
Berekraftm?l 14, Life below water, er ? ?Conserve and sustainably use the oceans, seas and marine resources?. God forvaltning av havet f?reset naturvitskapleg kunnskap som t.d. forsking p? milj?gifter som utgangspunkt for internasjonale avtalar. Men kunnskap om ?kosystem og p?verknad er ikkje nok. Forvaltnings- og styringssystem m? utviklast og brukast. Dette er forskingstema s?rleg for samfunnsvitskap (statsvitskap inkludert internasjonale relasjonar) og juss.
For ? kunne vise globalt leiarskap m? òg den politiske tenkinga utviklast, basert b?de p? naturvitskap, samfunnsvitskap og etiske refleksjonar.
Arktis er eit forskingsomr?de der b?de internasjonal og nasjonal forvaltning m?test og der mange forskingssp?rsm?l, b?de naturvitskaplege, samfunnsvitskaplege, rettslege og etiske kjem p? spissen. Nye akt?rar som Kina og India har òg meldt si interesse og tryggingspolitisk har omr?det f?tt ny interesse. Noreg ligg b?de n?r til og har interesser og forskingstradisjonar i omr?det.
Dei fem omtalte omr?da fell direkte innafor det regjeringa har peikt ut som havrelatert. Det sjette, Tolking og forst?ing av havet, m? òg i ein havnasjon som Noreg vere med i ein nasjonal langtidsplan.
Forsking om tolking og forst?ing av havet vil s?rleg gjelde menneska og havet b?de historisk og i samtida, og b?de empirisk og i kunst og litteratur. Kystkulturen er sentral her. For ? forst? v?rt forhold til havet og forvalte det p? ein berekraftig m?te er det viktig kritisk ? utforske dei forskjellige kunnskapsregima og f?restellingane som ligg til grunn b?de i fortid og notid.
Ei norsk prioritering av havet som forskingsfelt m? ha med desse sentrale aspekta av norsk samfunn og kultur. Samtidig er havet eit typisk globalt felt. Havet er noko alle som har ei kystline har felles og som ein del av klimasystemet ang?r det oss alle. Havet er òg noko som heilt konkret knyter oss saman med andre og dermed òg ein arena for kulturutveksling. Her er antropologiske studiar og komparative perspektiv viktige. Heller ikkje etiske dilemma kjenner nasjonale grenser
